در شرکت‌هایی که کارکنان، شعب یا تیم‌های زیادی دارند، ممکن است مدیران سطوح مختلفی از مسئولیت داشته‌باشند. آموختن درمورد سطوح مدیریتی می‌تواند در تصمیم‌گیری درمورد مسیر شغلی خود به عنوان یک مدیر کمک کند. در این مطلب ۳ سطح اصلی مدیریتی و دلیل تقسیم مدیریت شرکت‌ها به سطوح مختلف را مورد بحث قرار می‌دهیم. همچنین در مورد نقش‌ها و وظایف در هریک از سطوح مدیریتی سازمان صحبت می‌کنیم.
سطوح مدیریتی چیست؟
سطوح مدیریتی معمول عبارتند از مدیریت ارشد، مدیریت میانی و مدیریت عملیاتی.
سطوح مدیریتی نشاندهنده نحوه تقسیم درجات اختیار و مسئولیت‌ها در یک شرکت یا سازمان است. این سطوح وظایف موقعیت‌های مختلف مدیریتی را تعیین می‌کنند، از جمله این که به چه کسی گزارش می‌دهند و چه کسی به آن‌ها گزارش می‌دهد. هر سطح مدیریتی بر جنبه‌های مختلف رشد، موفقیت و رضایت کارکنان یک سازمان تمرکز دارد.
چرا مدیریت دارای سطوح مختلف است؟
بسیاری از شرکت‌ها سطوح مدیریتی مختلفی برای تقسیم وظایف بین بخش‌ها و تخصص‌های مختلف دارند. این تفکیک کار به سطوح مدیریتی به شرکت این امکان را می‌دهد که کارکنان بیشتری را استخدام کند، زیرا مدیران زیادی برای نظارت و هدایت وظایف مختلف در دسترس هستند و نیز فرایند تایید را روان‌تر کرده و هر سطح از مدیریت می‌تواند کار یک‌دیگر را قبل از ارسال محصول به عموم بررسی کند.
انواع سطوح مدیریتی در سازمان کدامند؟
این ۳ سطح مدیریتی انواع مختلفی از پست‌های مدیریتی را شامل می‌شود. در ادامه به جزئیات مربوط به هر سطح از مدیریت، به‌علاوه وظایف و عناوین شغلی متداول آن‌ها خواهیم پرداخت:
مدیران ارشد (Top-level)
مدیران ارشد یا اجرایی بر هدایت کل شرکت نظارت می‌کنند. این مدیران بررسی می‌کنند که آیا شرکت به اهداف بلندمدت خود دست می‌یابد و با سرعتی ثابت در حال رشد است یا خیر. اهداف اولیه‌ی مدیریت در سطوح ارشد معمولا توسعه‌ی شرکتی موفق است که سود را به حداکثر برساند و شهرت خوبی داشته‌باشد.
مدیران ارشد، بالاترین سطح مسئولیت، اختیار و کنترل را در یک شرکت دارند، اما اغلب مواقع پیشنهادات دیگران را می‌پذیرند یا به دغدغه‌های دیگر کارمندان گوش می‌دهند. وظایف اصلی مدیران ارشد شامل توسعه‌ی برنامه‌های تجاری، تعیین اهداف و حفظ ارتباط با مشاغل خارج از سازمان است.
نقش‌های مختلفی برای مدیران ارشد وجود دارد، اما همه‌ی آن‌ها شامل موقعیت‌های بسیار مهمی هستند که همه‌ی کارکنان دیگر را هدایت می‌کنند. برخی از نقش‌های رایج در مدیریت ارشد عبارتند از:
- مدیر عامل (CEO)؛
- مدیر ارشد عملیات (COO)؛
- مدیر ارشد مالی (CFO)؛
- رئيس؛
- معاون رئيس؛
- هيئت مدیره.
مدیران میانی (Mid-level)
مدیران میانی، برنامه‌های مدیریت ارشد را اجرا می‌کنند و همزمان مدیران میانی و سایر کارکنان را هدایت می‌کنند. در این سطوح مدیریتی، مدیران رابط بین سطح اجرایی و هر فرد دیگر هستند، این مدیران اغلب اطلاعات و دستورالعمل‌هایی را از مدیران ارشد برای بحث با کارکنان یا آموزش به آن‌ها می‌گیرند.
هدف مدیران میانی این است که بخشهای یک شرکت را اداره کنند تا مطمئن شوند که کارکنان هر شعبه اهداف کلی خود که برای رسیدن به آن تلاش می‌کنند را درک می‌کنند. وظایف معمول این مدیران شامل اجرای برنامه‌های مدیریت سطح ارشد، راهنمایی مدیران میانی و تکمیل ارزیابی های عملکرد گروه است.
اکثر مدیران میانی با بخشهای خاصی از یک شرکت کار می‌کنند تا به بخش خود کمک کنند استانداردهای شرکت را رعایت کنند. برخی عناوین شغلی در مدیریت میانی عبارتند از:
- مدیر کل؛
- مدیر شعبه؛
- مدیر بخش؛
- مدیر منطقه؛
- مدیر کارخانه.
مدیران عملیاتی
مدیران عملیاتی، به مدیران میانی گزارش می‌دهند و از کوچک‌ترین بخشهای یک شرکت مانند بخشهای یک شعبه یا گروه‌های خاصی از کارکنان، پشتیبانی می‌کنند. این مدیران دستورالعمل‌های مدیران میانی را تفسیر می‌کنند تا به آن‌ها در هدایت موفق تیم‌ها و رشد شرکت کمک کنند.
مدیران عملیاتی همچنین به دغدغه‌های کارکنان گوش می‌دهند و آن مسائل را با مدیریت میانی در میان می‌گذارند، که ممکن است مدیران میانی این مسائل را به سطوح مدیریت ارشد منتقل کنند. بسیاری از مدیران عملیاتی، وظایفی مانند واگذاری وظایف به کارکنان خود، حفظ کیفیت تولید و نظارت بر فعالیت‌های روزانه را انجام می‌دهند.
نقش‌های مدیران عملیاتی معمولا شامل تعامل مستقیم با کارکنان برای کمک به انجام موفقیت‌آمیز وظایف و ایجاد محیط کاری متعهد به پیروی از دستورالعمل‌های مدیریت بالاتر است. چند نمونه از عنوان‌های شغلی در این سطوح مدیریت عبارتند از:
- سرپرست؛
- مدیر بخش؛
- رهبری تیم؛
- سرکارگر؛
- مدیر هماهنگی؛
- هماهنگ‌کننده.
نحوه سازماندهی سطوح مدیریتی چیست؟
برای اینکه بتوانید سطوح مدیریتی مورد نیاز را در ساختار سازمانی تشخیص دهید، می‌توانید از نمودار درختی استفاده کنید. برای این کار، باید تمامی کارکنان به‌طور غیرمستقیم توسط یک مدیر عملیاتی یا میانی، به مدیرعامل که در رأس هرم قرار گرفته، متصل باشند. هر کارمند باید به مدیری وصل شده‌باشد و هر مدیر باید زیرمجموعه‌ای را تحت مدیریت خود داشته باشد. استفاده از نمودار درختی می‌تواند به شما نشان دهد آیا سازمان به مدیران بیشتری نیاز دارد و یا مدیرانی در سازمان وجود دارند که زیرمجموعه‌ای تحت نظارت آن‌ها نیستند.
گاهی اوقات تشخیص اینکه در سازمان به یک مدیر میانی نیاز دارید یا مدیر عملیاتی، می‌تواند امری چالش‌برانگیز باشد. با بررسی وظایف هریک از سطوح مدیریت، می‌توانید نیاز سازمان را درک کنید.
سخن پایانی
به‌طور کلی، در سازمان‌ها سه سطح مدیریتی تعریف می‌شود: مدیریت ارشد، میانی و عملیاتی. سطوح مدیریت در سازمان، مشخص می‌کند وظایف و اختیارات کارکنان در چه سطحی است، به چه شخصی باید گزارش بدهند و از چه شخصی گزارش دریافت کنند. در این مطلب به انواع سطوح مدیریتی در سازمان پرداختیم و نقش‌ها و وظایف هریک را بیان کردیم.
منبع: indeed.com
